Atak paniki
Każda Kobieta, która choć raz przeżyła atak paniki, wie jak obezwładniające jest to doświadczenie. Poczucie dezorientacji co się z nami dzieje, przerażenie i obawa, że się zaraz umrze jest bardzo trudnym przeżyciem, po którym możemy mocno zwątpić w siebie lub pozostawać w długotrwałym niedowierzaniu, że coś takiego nas spotkało. Bardzo ważne jest aby nie zatrzymać tego doświadczenia w tajemnicy, z uwagi na uczucie wstydu. Nie jest prawdziwa myśl podpowiadana często nam przez wewnętrznego krytyka, że: „ to tylko z Tobą coś jest nie tak”.
W tym zakresie kluczowe jest więc zapoznanie się z podstawowymi informacjami dotyczącymi ataków paniki.
W pierwszej kolejności jeśli doświadczyłaś choć raz ataku paniki pamiętaj, że nie jesteś sama. Ataki paniki i napady lękowe to przypadłość, której doświadczają setki tysięcy osób na całym świecie. Jest to jedno z najczęściej wyszukiwanych haseł w Internecie, co pokazuje jak nieodosobniony jest to problem.
Ataki paniki i napady lęku wbrew pozorom da się wyleczyć. Wyniki wielu przeprowadzonych badań wskazują, że możliwe jest poradzenie sobie z nimi.
Czym jest atak paniki?
Atak paniki to nagły atak intensywnego lęku lub dyskomfortu, który może pojawić się również wtedy, kiedy nie ma realnego zagrożenia.
Podczas ataku paniki mogą wystąpić następujące objawy:
- obezwładniające uczucie niepokoju, nierzadko połączone z obawą o własne życie i zdrowie (myśli w stylu: „zaraz umrę”, „uduszę się”, „mam zawał”, „wpadam w obłęd”, „to nie dzieje się naprawdę”);
- chęć ucieczki;
- poczucie odrealnienia i odłączenia kontaktu ze sobą;
- kołatanie serca;
- pocenie się;
- drżenie, dreszcze;
- brak tchu;
- suchość w ustach;
- uczucie duszenia się;
- ból lub kłucia w klatce piersiowej;
- nudności i bóle brzucha;
- zawroty głowy.
Najczęściej atak paniki trwa kilka lub kilkanaście minut, przy czym wskazuje się, że objawy mogą utrzymywać się nawet ponad 30 minut.
Z przeprowadzonych badań wynika, że ataki paniki częściej pojawiają się u Kobiet i osób młodych (między 20. a 45. rokiem życia). Osobiście czuję, że związane jest to z tym, że właśnie w ww. przedziale wiekowym człowiek narażony jest na największy stres, gdyż to właśnie w tym okresie podejmuje kluczowe, życiowe decyzje takie jak:
- wybór drogi zawodowej;
- nawiązywanie relacji partnerskich lub ich kończenie (ślub/rozwód/ rozstanie);
- zakładanie rodziny;
- decyzje o zmianie kariery, w tym przykładowo rozpoczęcie własnego biznesu;
- podejmowanie najważniejszych decyzji finansowych (np. wzięcie bardzo dużego kredytu na dom).
Ataki paniki – przyczyny
Przyczyny napadów lękowych mogą być różne. Najczęściej wyróżnia się:
- czynniki genetyczne – może to być dziedziczna skłonność do reagowania lękiem, z którą się rodzimy. Badania wskazują, że często pewne traumy rodzinne, pokoleniowe są dziedziczone. Podkreśla się również, że m.in. samopoczucie i dobrostan Kobiety w trakcie ciąży – lub jego brak i depresja – wpływa na organizm dziecka i jego większą lękliwość;
- uwarunkowania środowiskowe – takie jak silny stres, choroba, w tym choroba bliskiej osoby, wypadek, traumatyczne doświadczenia: utrata bliskiej osoby, poronienie.
Kluczowe w zakresie wyeliminowania ataków paniki może być dotarcie do przyczyn zaburzeń lękowych i ich wyeliminowanie.
Ataki paniki – leczenie
Jak pokazują badania jedną z najskuteczniejszych form leczenia ataków paniki jest podjęcie psychoterapii w nurcie poznawczo-behawioralnym (CBT), czego sama doświadczyłam. W czasie psychoterapii dociera się bowiem do źródła lęku (zaburzenia lękowego), podejmuje się pracę nad zmianą przekonań (często również rodowych, pokoleniowych, które ugruntowały w nas większą lękliwość) i podejmuje się pracę nad ich realną transformacją. W trakcie psychoterapii pracuje się nad budowaniem wewnętrznych zasobów, w tym zmiany wewnętrznego dialogu na wspierający zamiast tkwiący w katastroficznych scenariuszach i ciągłym strachu.
W tym zakresie osobiście podzielę się tym, że bardzo boli mnie, jak często słyszę historie Kobiet, które po doświadczeniu ataku paniki zatrzymują się na jednorazowej wizycie u psychiatry i przyjęciu leków przez niego przepisanych.
Mam świadomość tego, że w ostrych stanach ataków paniki I lękowych konieczne może być odpowiednio dobrane leczenie farmakologiczne.
W tym wpisie bardzo chciałabym Cię zaprosić do tego, abyś nie zatrzymała się jedynie na lekach. W takich sytuacjach najlepszym wyjściem jest połączenie farmakologii I psychoterapii. Spójrz w głąb siebie. Daj sobie szansę na dotarcie do źródeł zaburzeń lękowych. Osobiście odbieram atak paniki, jako alarmujący sygnał od ciała, że coś wymaga zmiany i że nasza psychika potrzebuje wsparcia. Psychoterapia jest niejako dotarciem do pierwotnej rany, którą można uzdrowić, a nie jedynie leczeniem objawów wciąż jątrzącej się rany.
Jak sobie radzić z atakami paniki?
Warto skorzystać z poniższych wskazówek w celu złagodzenia u siebie objawów ataku paniki:
- Nie walcz z paniką. Nie trać ogromu energii na udawanie, że nie czujesz lęku i paniki. Próba uniknięcia lęku, wypierania tego co przeżywasz może tylko nasilić epizod paniki.
- Zacznij oddychać. Powoli, głęboko i przez nos. Kiedy odczuwamy lęk czy przeżywamy atak paniki głęboki oddech bywa bardzo trudny. Jednak kluczowe jest żeby podjąć próbę jego pogłębienia i w ten sposób wrócić do rzeczywistości z poczucia odrealnienia, które pojawia się przy napadzie lęku. Jest to zalecane również z punktu widzenia medycznego. Niekiedy osobie, która przeżywa atak paniki podaje się papierową torbę właśnie po to żeby uspokoić i pogłębić płytki oddech. Świadomy oddech zawsze bowiem sprowadzi nas do rzeczywistości, do miejsca w którym jesteśmy, do naszego ciała i wyciągnie z odmętów lęku.
- Możesz też włączyć sobie dostępne w Internecie medytacje wyciszające i pomagające w prowadzeniu spokojnego oddechu.
- Powtarzaj wspierające i czułe zdania (afirmacje) w stylu: „Jestem bezpieczna. Nic mi nie grozi. Ja jestem tu i teraz. Oddycham.”
- Pomocne jest potarcie dłoni jedna o drugą, aby zacząć odzyskiwać kontakt z ciałem albo rozpoczęcie nazywania na głos przedmiotów, które nas otaczają, jak również niezawodne okazać może się odliczanie. Powyższe działania bowiem pomagają odwrócić uwagę od katastroficznych, lękowych myśli. W tym miejscu warto przypomnieć, że lęk jest – w przeciwieństwie do strachu – reakcję w ciele na wyobrażone, a nie realne zagrożenie (więcej o tym pisałam tutaj: wpis o lęku).
- Warto wykonać proste ćwiczenia fizyczne, np. tzw. shake ciała (polegający na jakby kilkukrotnym strzepnięciu, wytrzepaniu dłoni, stóp i na końcu całego ciała).
Atak paniki – jak pomóc drugiej osobie?
Chcąc być realnym wsparciem dla osoby, przeżywającej napad lękowy warto zastosować się do poniższych wskazówek.
- Być uważnym i obecnym emocjonalnie przy osobie, która doświadcza ataku paniki. Należy spokojnym głosem zapewnić o swojej obecności i gotowości do wsparcia. Można powiedzieć: „Jestem tutaj”, „Jestem i będę przy Tobie dopóki to się nie skończy”, „Wszystko będzie dobrze, nic ci nie grozi”.
- Oddychajmy wspólnie z osoba, która przeżywa napad lęku. Niech nasz spokojny oddech prowadzi osobę doświadczającą ataku do wyciszenia i wyregulowania jej oddechu.
- Kiedy napad ustąpi – dajmy wyrazić osobie, która przeżyła atak paniki to co czuje, bez popędzania jej, zadawania nachalnych pytań, czy zagadywania. Zapewnijmy osobę, że takie ataki zdarzają się innym ludziom, i że nie jest ona odosobniona. Możemy też wesprzeć osobę poprzez pomoc w znalezieniu psychoterapeuty.
Życie, bez ataków paniki jest możliwe
Głęboko w to wierzę, bo jest to moje osobiste doświadczenie. Pamiętam jak wiele lat czułam lęk, jako jedno z dominujących odczuć w moim życiu I jak doświadczyłam ataków paniki. Pamiętam, jak sądziłam, że to się nigdy nie zmieni.
Wiem jednak, że wyjście spod dyktatury lęku jest dostępne dla każdej Kobiety. Serce i dusza Kobiety jest o wiele potężniejsza.
Często rozpoczynając psychoterapię, możemy dostrzec, źródło zaburzeń lękowych, a to pozwala skutecznie rozprawić się na stałe z przyczyną lęku, a nie jedynie doraźnym radzeniem sobie z objawami.
Dodatkowo wsparciem dla mnie okazały się: praca nad sobą, rozwój osobisty oraz warsztaty dla Kobiet i kręgi Kobiet, na które Cię zapraszam. Doświadczenie rozmów z innymi i zauważenie, że nie jesteśmy osamotnione w naszych lękach, atakach paniki naprawdę pomaga rozpuścić całe uczucie zawstydzenia i izolacji a tym samym złagodzić poziom cierpienia wewnętrznego.